Akkim’in 10 tesisinde yaklaşık 600 bin ton üretim gerçekleştirdiği Yalova’daki tesislerini ziyaret ederek yaptığımız söyleşide, Akkim’in her koşulda her sektörün ihtiyacını karşılayabilecek önemli bir üretici olduğuna dikkat çeken Temel Kimyasallar Üretim Direktörü Mehmet Karataban, kapasite artışının yanı sıra üretim entegrasyonu ve esneklik kabiliyetine vurgu yaptı
Akkim Kimya’nın Yalova Tesisi, merkez üssü âdeta. Geniş bir alanda farklı üretimler söz konusu. Hangi tesiste hangi ürünler üretiliyor, bilgi verir misiniz?
Yalova’da 230 dönüm arazi üzerindeki 10 tesisimizde yaklaşık 600 bin ton üretim gerçekleştirmekteyiz. Üretimimiz organik, inorganik ve performans kimyasalları olarak üç kısma ayrılıyor. Organik tesislerde metilaminler, dimetilasetamid, dimetilformamid, hidrojen peroksit ve sodyum perkarbonat ürünleri; inorganik tesislerde klor alkali (sodyum hidroksit, sodyum hipoklorit, hidroklorik asit), sodyum metabisülfit, persülfatlar ve demir 3 klorür, polialüminyum klorür ürünleri üretiliyor. Ayrıca bazı tesislerimizin ürünü bir diğer tesisin ham maddesi olacak şekilde bir entegrasyon da söz konusu oluyor. Performans kimyasalları tesisimizde ise tekstil, kâğıt, su, yapı kimyasalları ve plastik katkıları üretimleri gerçekleşiyor.
Akkim Yalova Tesisi’nin gerek yurt içi gerek yurt dışı kimya sektöründeki yerini ve önemini nasıl değerlendirirsiniz?
500’den fazla ürünle 20’den fazla sektöre ürünler temin eden Türkiye’nin öncü kimya şirketi olmamızın yanında, ürünlerimiz 60’tan fazla ülkeye ihraç ediliyor. 45 yıl önce bin ton ile başlayıp, bugün 800 bin tona ulaşan üretimimizde artan kapasitenin yanı sıra kazandığımız üretim entegrasyonu ve esneklik sayesinde, her koşulda her sektörün ihtiyaçlarına cevap verebilen önemli bir üretici konumundayız.
Tüm üretim sürecini kontrol etmek belli bir disiplin gerektiriyor olmalı. Ve tabii ki ekip işi… Fabrikada nasıl bir çalışma sistemi var? Genel işleyiş nasıl gerçekleşiyor?
Tesislerimizde vardiyalar halinde 24 saat esaslı sürekli üretim gerçekleşmekte. Vardiyalarda bulunan vardiya formenlerimiz ve saha-dolum operatörlerimizin yanında bakım, montaj gibi işlerin daha yoğun olduğu gündüz mesaisinde gündüz formenlerimiz ve yine aynı şekilde saha-dolum operatörlerimiz bulunuyor. Aynı zamanda üretim mühendislerimiz, yöneticilerimiz ve müdürlerimiz tüm süreçlerin idaresinden sorumludur. Üretimin devamını sağlamakla birlikte planlama, lojistik, bakım, proje, SEÇ ve tüm diğer bölümlerle koordineli şekilde çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Kimya üretim tesisleri farklı disiplinlerde birçok çalışanı bir araya getiriyor. Tesiste hangi meslek gruplarından çalışanlar bulunuyor?
Üretimde kimya mühendisleri bulunurken, üretimin devamlılığını sağlamak amacıyla özellikle bakım ve yatırım ekiplerinden makine, elektrik-elektronik ve proses mühendisleri; yeni ürün süreçlerimiz için Ar-Ge Merkezimiz ile birlikte çalışıyoruz. Ayrıca süreçlerimizdeki tüm adımların kontrolünü SEÇ bölümüyle birlikte gerçekleştiriyoruz.
Gelişen sektör yeni disiplinlerdeki çalışanlara da ihtiyaç duyuyor mu?
Kimya, sürdürülebilirlik hedeflerinde kilit öneme sahip sektörlerden biri. Bu hedefleri gerçekleştirmek için enerji yönetimi, güvenilirlik, veri analizi gibi çalışmalara ve bu konularda uzmanlaşmış çalışanlara ihtiyaç duyuluyor.
Üretim merkezleri çağın gereklerine göre sürekli bir değişimden geçiyor. Son yılların önemli başlıklarından biri de dijitalleşme. Bir taraftan mevcut üretim süreci devam ederken, diğer taraftan dijitalleşme için çalışmak kolay değil. Dahası bu yeni olguya ve gelişime çalışanları da hazırlamak gerekiyor. Bu açıdan baktığınızda Akkim Yalova dijitalleşme noktasında hangi aşamada? Ne gibi çalışmalar var gündeminizde?
Üretim tesislerimiz son teknoloji otomasyon sistemleri ile yönetiliyor ve bu konudaki yeni teknolojiler sürekli takip ediliyor. Proses izleme çalışmalarımız kapsamında yazılım yatırımları ile tüm tesislerimizin otomasyon verilerini tek merkezde topladık. Diğer yazılımlarla entegrasyonunu sağlayarak iş süreçlerimizi daha verimli hale getirmeyi hedefliyoruz. Üretim olarak Bakım ve Asset Yönetimi Projesi, RPA Projesi (Robotic Process Automation) gibi teknoloji yol haritamız kapsamındaki dijitalleşme çalışmalarına da destek veriyoruz.
Dünyamızın ve içinde yaşayan tüm canlıların geleceği için sürdürülebilirlik noktasında yapılacaklar kritik bir öneme sahip. Akkim Kimya bu noktada birçok girişimde öncü konumda. Ve daha önemlisi sürekli yeni çabalar ortaya koyuyor; 2024’te faaliyete geçecek Epoksi Reçine Üretim Tesisi’nin Klor-Alkali Tesisi ile entegre olarak atık suların dönüştürülecek olması gibi… Hem yapılanlar hem de yapılacaklar çerçevesinde neler söylemek istersiniz?
Sürdürülebilirlik Raporumuzda da belirttiğimiz gibi Akkim olarak, yalnızca doğrudan ilgili paydaşlarımıza değil, küresel ölçekte canlı cansız tüm unsurlara değer ve hizmet üreten bir ekosistem yaratmayı kendimize ana hedef olarak görüyoruz. Bizler de Üretim Ekibi olarak sürdürülebilirliği çalışmalarımızın odağına koyuyor ve her yıl her tesisimiz için sürekli iyileştirme kapsamında enerji-su tasarrufu, atık azaltma gibi projeleri hedef alıyoruz. Sürdürülebilirlik ilkelerine hizmet eden iyileştirme çalışmalarının çıktılarını tüm ekibimizle periyodik olarak paylaşıp farkındalık seviyemizi artırıyoruz. Mevcut proseslerimizin yanı sıra kapasite artırma çalışmalarında, yeni proses seçimlerinde de bu ilkeleri gözetiyoruz. Epoksi Reçine Üretim Tesisi yatırımımız bunun en güzel örneklerinden biri. Yeni yatırımımız “sıfır atık su” tasarımına sahip olup, üretimden çıkan tuzlu su bir saflaştırma prosesinin ardından Klor Alkali Tesisimizde ham madde olarak kullanılacak.
Akkim’in kurumsal olarak hassas olduğu konulardan biri de iş sağlığı ve güvenliği. Bu dinamik bir alan; sürekli yeni yaklaşımlar sahada yeni önlemleri beraberinde getiriyor ve yeni eğitimleri tetikliyorken üretimde iş sağlığı ve güvenliği noktasında nelere dikkat ediliyor?
Emniyetli davranış işte olduğu kadar evimizde de, yani hayatımızın her alanında bir gereklilik. Bu gerekliliği kültür haline getirmek, bu kültürü sürekli geliştirmek ve tesislerimizde beraber çalıştığımız tüm paydaşlarımıza hatta ziyaretçilerimize kadar yaymak hepimizin sorumluluğu. Çalışma sahalarımızın da iş sağlığı ve güvenliği açısından kusursuz olması gerekiyor. Dolayısıyla birçok ayağı olan bu konuda SEÇ bölümümüzün koordinasyonunda birçok eğitim, denetim ve farkındalık geliştirici çalışmalar yürütüyoruz. Bunun yanında düzeltici faaliyet, “ramak kala bildirimleri” ve iş sağlığı güvenliği konulu yarışmalar gibi uygulamalar ile çalışanlarımızı da sürece dâhil ederek kendimizi sürekli geliştiriyoruz. Ayrıca değişim yönetiminin bir gereği olarak, yeni üretim süreçleri geliştirme veya yeni ekipman seçiminde de SEÇ bölümü görüşü ile hareket ediyoruz. Riskleri kaynağında yönetiyor ve değişimin her aşamasında risk değerlendirmelerimizi yapıyoruz. Tüm bu süreçleri yürütmekteki yegane amacımız ise fabrika sahamıza gelen her bir bireyin sağlıkla ve huzurla evine dönebilmesini sağlamak.
