Akkim Gündem | Sayı 26

Akkim Gündem 22 D O S YA - G I D A G Ü V E N L İ Ğ İ rin yolunu açtı. Tam 20 yıl sonra Jon F. Vein, doku mühendisli - ğiyle üretilen etin patentini (US 6835390) aldı. 2001’de ise kül - tür eti üretim süreci için dünya genelinde bir patent başvurusu ise dermatolog Wiete Westerhof, Van Eelen ve iş insanı Willem van Kooten tarafından yapıldı. Aynı sene NASA, astronotların eti taşımak yerine yetiştirebilmelerini sağlamak amacıyla kültür eti deneylerine başladı, hatta çipura ve hindi yetiştirdi. 2003 yılında kurbağa kök hücrelerinden yetiştirilmiş birkaç santimlik “biftek”i sergileyip, pişirip yiyen Oron Catts ve Ionat Zurr dikkatleri üze - rine çekti. 2008 yılında ise bu alan PETA’nın teklifiyle daha da cazip hale geldi. PETA, dört yıl içerisinde tüketicilere kültürle yetiştirilmiş tavuk etini sunan şirkete 1 milyon dolarlık bir ödül vereceğini açıkladı. Kazanan mı? Yarışma 2012 yılı yerine 2014’e kadar uzatılsa da ödülü kazanan hiçbir şirket olmadı. 2008 yılında Hollanda hükümeti, kültür ortamında yetiştirilmiş et ile ilgili deneylere 4 milyon dolar yatırım yaparken, Hollanda’daki bilim insanları, canlı domuz hücrelerinden et üretmeyi başardı. In Vitro Meat Konsorsiyumu, Nisan ayında Norveç Gıda Araştır - ma Enstitüsü tarafından düzenlenen ilk uluslararası konferansı gerçekleştirdi. Time dergisinin 2009 yılının en önemli 50 yenilikçi fikri arasında kültür ortamında et üretimine de yer vermesi bu alandaki hareketliliği hızlandırdı. ALTERNATİF GIDA Yıllardan 2013 olduğunda Maastricht Üniversitesi’nde önemli bir gelişme yaşandı. Prof. Dr. Mark Post, üniversitedeki laboratuva - rında yetiştirdiği etten yapılmış hamburgeri duyurdu ve yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Bu işe gıda güvenliği tehdidi ve et üre - timinin çevresel etkileri gibi çok önemsediğim konulara çözüm bulabilmek için girdim.” Dr. Post’un geliştirdiği yöntem kısaca şöyle bir akışa sahipti: Canlı bir inekten küçük bir biyopsi alınıyor, kök hücreler yüzlerce iske - let kasının arasında yetiştiriliyor ve teorik olarak küçük bir numu - neden yüzlerce ton et üretilebiliyordu. Dr. Post’un çalışmasını duyurduğu yıl, BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) de “alternatif gıda” vizyonuyla yenilebilir böcekler ve ge - lecek beklentileri konusunda dikkat çeken bir çalışmayı kamu - oyuyla paylaştı. Ardından, her ne kadar böceklerin hâlihazırda 2 Kültür eti nedir? “Kültür eti” kavramı, özünde laboratuvar ortamında üretilen ve sağlıklı bir seçenek olarak dikkat çeken gıda olarak tanımlanıyor. “Kültür eti” yerine sağlıklı et, yapay et, laboratuvar eti, hücre bazlı et ve temiz et demeyi tercih edenler de var.