Akkim Gündem | Sayı 25

www.akkim.com.tr 29 Söz konusu giyim ve kıyafet olduğunda çevre dostu çözümler deneyin. Mesela giysi imalatında sürdürü - lebilir kumaşlar kullanan ve geri dönüşüme yatırım yapan markalara yönelmek gibi… Bağış usulü işleyen dükkânlardan ikinci el kıyafetler satın almak da bir baş - ka yol. DAHA AZ HARCAMA YAPIN İşin başı bilinçli tüketici olmaktan geçiyor. Alışveri - şe çıktığınızda dürtülerinize değil, evde hazırladığınız “alınacaklar listesi”ne göre hareket edin. Plastik poşet - ler yerine bez olanları kullanmaya özen gösterin. Tek kullanımlık ürünleri tercih etmekte kararlı davranın. Ve sürdürülebilir adımların bir numaralı ilkesini aklınızdan çıkarmayın: İhtiyacınız kadar ve gerçekten gerekliyse satın alın. YENILENEBILIR ENERJI KULLANIN İklim krizi nedenlerinde, bahsi en fazla geçen fosil yakıt kaynaklı sera gazı için de bireysel tedbirler alabilirsiniz. Güneş panelleri kullanmak, hibrit araçları tercih etmek yapabilecekleriniz arasında. GEREKSIZ E-POSTALARI TEMIZLEYIN “E-postalarımın sürdürülebilir yaşamla ne ilgisi ola - bilir?” dediğinizi duyar gibiyiz. Cevabı hazır, üstelik de şaşırtıcı bir bilgi içeriyor: Her elektronik posta yaklaşık 0,3 gram karbon salınımı üretiyor! Mesaj kutunuzda silinmeden duran belge ve görsel - lerle dolu yüzlerce gereksiz e-posta bir bulut sağla - yıcıda, bir sunucuda saklanıyor. Sunucular ise yüksek oranda elektrik tüketen veri toplama merkezlerinde bulunuyor. İşte bu gereksiz elektrik israfına son vermek için yapmanız gereken tek şey, küçük bir dijital temizlik. 1) Buzluğunuzda saklamayı tercih ettiğiniz et ve kıyma gibi gıdaları tam olarak ne zaman satın aldığınızı hatırlamanız önemli. Bu nedenle bu gıdaları buzluğunuza koymadan önce, hangi tarihte satın aldığınızı üzerlerine not edebilirsiniz. Böylece gıda israfından kaçınabilirsiniz. 2) Daha az et, daha çok vegan tarif yiyin. Hayvancılık, sera gazlarını atmosfere en çok salan insan faaliyetlerinden biri. Hem sağlıklı beslenmek hem de doğaya verilen zararı azaltmak adına vegan yaşam değerlendirilmesi gereken bir öneri. 3) Kullanım sırasında gıdalardan mümkün olduğunca yararlanmaya çalışın. Mesela limon kabuklarını rendeleyerek daha sonra kek yapımında kullanmak için buzluğa atabilir veya bayat ekmekleri değerlendiren tarifler sayesinde atığınızı sıfıra indirebilirsiniz. Kullandığınız limonların kabuklarını bulaşık makinesinin kaşıklık bölümüne yerleştirin. Böylelikle hem makineniz mis gibi limon kokar hem de bulaşıklarınız parlar. 4) Bulaşık makinesini mümkün olduğunca sık kullanın. Çünkü bir bulaşık makinesi her yıkamada yalnızca 12 litre su kullanır, elde yıkamaksa her iki dakikada bir aynı miktarı kullanmak demek! Yine de hızla elde yıkamanız gerektiğinde, bulaşıklarınızı asla sürekli akan bir musluğun altında tutmayın. 5) Yiyecekleri mikrodalga fırında çözdürmek yerine oda sıcaklığında veya buzdolabında çözdürerek elektrikten tasarruf edin. 6) Su ısıtıcısını aşırı doldurmayın, sadece ihtiyacınız kadar su kaynatın. 7) Cam kavanozları, plastik şişeleri ve diğer ürünleri geri dönüşüme göndermeden önce temizlemeyi unutmayın. 8) Boş plastik ambalajları, dönüşüme göndermek için bir “dönüşüm” sepeti veya ikinci bir çöp kutusu kullanabilirsiniz. RAKAMLAR NE DİYOR? • Duş sürenizi 1 dakika kısaltmak, ayda 30 damacana suya denk gelen ortalama 570 litre suyun harcanmasını engellemek demek. • Bir evin aydınlatması, elektrik faturasının ortalama yüzde 20’sini oluşturuyor. • Hızlı moda sektörü, küresel atık suyunun yüzde 20’sinden ve küresel karbon emisyonlarının yüzde 10’undan sorumlu. • Ortalama bir tişört için gereken 250 gram pamuğu üretmek için gerekli su miktarı 2 bin litrenin üzerinde. Yani, sadece bir tişört için 13 bin 500 bardak su harcanıyor. Benzer örnekler şöyle: Bir kot pantolon için 10 bin 800, bir çift ayakkabı için ise 16 bin 600 litre su harcanıyor. • Denizlerdeki plastik atık miktarının şu anda 150 milyon ton olduğu düşünülüyor. Ocean Conservancy tahminlerine göre 10 yıl içinde denizlerdeki plastik atık miktarı 250 milyon tona ulaşacak ve 2050 yılı itibariyle denizlerde balıktan çok plastik olacak. • Dünya Bankası raporlarına göre yılda 1,3 milyar ton olan evsel atık miktarının, 2025’te 2,2 milyar tona ulaşması bekleniyor. MUTFAKTA SÜRDÜRÜLEBİLİR YAŞAM İÇİN 8 ÖNERİ